Verschil tussen sprinklerinstallaties en woningsprinklerinstallaties
Sprinklers: wat valt er te kiezen?
Er zijn verschillen tussen de reguliere sprinklersystemen, die mensen én gebouwen beschermen en de woningsprinklerinstallaties die veilig vluchten mogelijk maken.
Sprinklers beschermen gebouwen, mensen en ook het milieu tegen de gevolgen van brand. Ze maken veilig vluchten mogelijk en zorgen ervoor dat de (bedrijfs)processen minimaal worden verstoord door de gevolgen van brand. Sprinklers zijn zo effectief omdat ze een brand detecteren en automatisch starten met blussen, alleen daar waar het brandt. De meeste branden worden automatisch geblust. Sprinklers reageren alleen op de warmte van een brand, niet op bijvoorbeeld sigarettenrook.
Sprinklerinstallaties zijn in de 19e eeuw ontwikkeld om goederen en gebouwen te beschermen tegen verlies (Property Protection). Vanaf de jaren 1970 is er meer aandacht gekomen voor het specifiek beschermen van mensen tegen de gevolgen van brand (loss of life). Dat resulteerde in 1975 in de eerste woningsprinklernorm NFPA13D.
Woningsprinklerinstallaties
Woningsprinklerinstallaties zijn sprinklerinstallaties met een kleinere watervoorziening, een kleinere sproeioppervlakte en vaak een lagere sproeidichtheid. Woningsprinklerinstallaties vragen door de eenvoudigere uitvoering ook een lagere investering waardoor ze ook breder ingezet kunnen worden. Woningsprinklers zijn speciaal ontwikkeld voor het vergroten van de overlevingskans bij brand in een woonomgeving. Woningsprinklers hebben daartoe een vlakker sproeipatroon, zodat met name het bluswater de wanden ook goed bereikt, de temperatuur in de ruimte snel verlaagt, verdere rookproductie vanuit de brand wordt beperkt en een zgn. “flash-over” wordt voorkomen.
Dit alles vergroot de overlevingskansen van bewoners en stelt ze beter in staat uit de woning waar brand ontstaat te vluchten, ten opzichte van een situatie zonder woningsprinklers. De woningsprinklerinstallatie is lichter dan een sprinklerinstallatie waardoor in het ergste geval, vanwege bijvoorbeeld een beperkte watervoorraad, de brand zich tóch verder kan ontwikkelen. Woningsprinklerinstallaties hebben als primaire doel niet het behoud van de woning, ook al wijzen statistieken uit dat in de meeste gevallen de brand onder controle blijft of automatisch wordt geblust. Met eventueel aanvullende voorzieningen, zoals bijvoorbeeld een lange sproeiduur, kan de prestatie van de woningsprinklerinstallatie worden verhoogd zodat die een grotere rol kan spelen in het behoud van de woning.
Woningsprinklerinstallaties ter bescherming van mensen
De meeste slachtoffers van brand zijn in de woonomgeving te betreuren. In de jaren zeventig is onderzoek gedaan naar woningsprinklersystemen die mensen beschermen. In de Verenigde Staten werden proeven gedaan om te bepalen of een sprinklerinstallatie die direct gevoed wordt door de waterleiding, het risico op letsel en overlijden als gevolg van brand vermindert. De onderzoekers toonden aan dat er woningsprinklers ontworpen konden worden die tijdens een brand in werking treden, voordat de omstandigheden levensbedreigend worden. De brand wordt dan geblust of beperkt, zodat de temperatuur op plafond- en ooghoogte en de concentratie koolmonoxide in de ruimte de normen niet overschrijden. Deze conclusie leidde tot de ontwikkeling van woningsprinklers met enkele unieke kenmerken:
- een veel snellere reactie op brand;
- een sproeipatroon dat ook muren, gordijnen en hete rookgassen bereikt;
- kleine opening (orifice) voor minder bluswater
Sprinklerkoppen voor de woonomgeving
Een verschil met sprinklerkoppen die gebruikt worden in de utiliteitsbouw, is dat woningsprinklers er speciaal op gericht zijn om te voorkomen dat er een flash-over kan ontstaan. Zo sproeien woningsprinklers in verhouding meer water horizontaal naar de wanden en daardoor bij brand ook meer in de hete rookgassen. Dat verschil komt terug in de beoordelingscriteria die van toepassing zijn bij het testen van woningsprinklers.